The undersigned organisations are in contact with asylum seekers living in refugee camps throughout Greece who report desperation at the ongoing lack of cash assistance payments, which has left people in the asylum procedure without any income since summer 2024. For some who face lengthy delays in the processing of their asylum applications, this has meant waiting for months on end in isolated camps, with severe limitations on access to basic items and healthcare.

Financial aid constitutes a fundamental aspect of material reception conditions as defined in EU and Greek law. Alarmingly, applicants have not received cash payments since October 2024, when payments for the months of May and June 2024 were received.

Mobile Info Team is in contact with people living in mainland refugee camps who are struggling to meet their basic needs – including families, people with disabilities, and those with medical issues. People share that the lack of cash assistance impacts every aspect of their lives, including access to basic necessities such as hygiene items and sanitary towels, which are not distributed systematically by the Greek government to asylum seekers in camps. The lack of cash also impacts access to healthcare, as asylum seekers must purchase their own medication, and transport from camps to hospitals is not provided systematically or only in emergency situations. 

On Samos, the absence of cash assistance exacerbates the already degrading and isolated living conditions in the Closed Controlled Access Centre (CCAC). I Have Rights consistently receives reports from clients about the inadequate and insufficient provision of drinking water and food. Without cash assistance, it is more challenging for persons to compensate for the lack of material support provided by Greek authorities. This situation is further worsened by the remote location of the CCAC, nearly 7km from the town of Vathy, where essential services and NGOs are accessible. The lack of financial support prevents people from affording the bus fare to access legal and other essential services and meet their basic needs.

The interruptions to cash assistance compound systemic deficiencies in the running of refugee camps in Greece, including deplorable living conditions, the dilapidated state of accommodation containers, limited access to interpreters, and the policy of isolation whereby camps are located far from urban centres and with limited possibilities for civil society and other support groups to enter inside. 

The lack of cash assistance is particularly stark on the mainland, where people reside in camps for long periods of time, in some cases in remote facilities tens of kilometres from cities where they can access support. 

In effect, asylum seekers are forced to work (or rely on the support of family and friends) while they await decisions on their asylum claims, as otherwise they are unable to survive in camps. However, if they then receive a positive decision on their asylum claim, they will not be eligible for accessing support under the Helios+ integration programme, because in order to be eligible to enter Helios+ recognised refugees must be outside the labour market. 

To date, the Greek Ministry of Migration and Asylum has not published any information on the stop to cash assistance, despite statements issued by civil society groups in September last year. The reason for the interruption of this vital service remains unclear. 

The cash assistance programme is financed under the EU Asylum, Migration and Integration Fund (AMIF) and is intended to allow Greece to meet its legal obligations to provide material reception conditions to asylum seekers which enable people to obtain a dignified standard of living. 

Demands to the Greek State: 

  • Immediately resume payments of cash assistance to asylum seekers 
  • Ensure that applicants receive backdated payments 
  • Ensure that cash assistance payments are made immediately following registration of an asylum claim
  • In cases where cash payments are delayed and the individual has been granted international protection, ensure that retroactive payments are made 
  • Ensure that basic items are distributed systematically to asylum seekers in camps, meeting their basic needs
  • Remove the unemployment requirement from the Helios+ eligibility criteria

Demands to the European Commission: 

  • Take action to ensure that EU funds disbursed for the purpose of cash assistance are properly managed by Greece such that it meets its legal obligations and people seeking international protection receive the support that they need to meet their basic human needs

Signatories: 

Avocats Sans Frontières France

Equal Legal Aid

I Have Rights

Mobile Info Team

Refugee Legal Support

Η καταβολή χρηματικού βοηθήματος πρέπει να συνεχιστεί αμέσως: Μετά από 9 μήνες χωρίς οικονομική στήριξη, οι αιτούντες/σες άσυλο στην Ελλάδα αγωνίζονται να καλύψουν τις βασικές τους ανάγκες. 

Οι υπογράφουσες οργανώσεις βρίσκονται σε επαφή με αιτούντες/σες άσυλο που ζουν σε καταυλισμούς προσφύγων σε όλη την Ελλάδα, οι οποίοι/ες δηλώνουν απελπισμένοι/ες από τη συνεχιζόμενη μη καταβολή χρηματικών βοηθημάτων, η οποία έχει αφήσει τους ανθρώπους που βρίσκονται στη διαδικασία ασύλου χωρίς κανένα εισόδημα από το καλοκαίρι του 2024.

Για ορισμένα άτομα που αντιμετωπίζουν μεγάλες καθυστερήσεις στη διεκπεραίωση των αιτήσεων ασύλου τους, αυτό σημαίνει ότι περιμένουν επί μήνες σε απομονωμένες δομές φιλοξενίας, με σοβαρούς περιορισμούς στην πρόσβαση σε βασικά είδη και υγειονομική περίθαλψη.

Η οικονομική βοήθεια αποτελεί θεμελιώδη πτυχή των υλικών συνθηκών υποδοχής, όπως ορίζονται στο δίκαιο της ΕΕ και στην ελληνική νομοθεσία. Είναι ανησυχητικό το γεγονός ότι οι αιτούντες/σες δεν έχουν λάβει χρηματικές πληρωμές από τον Οκτώβριο του 2024, όταν ελήφθησαν οι πληρωμές για τους μήνες Μάιο και Ιούνιο του 2024.

Η “Mobile Info Team” έρχεται σε επαφή με ανθρώπους που ζουν σε δομές φιλοξενίας στην ηπειρωτική χώρα και αγωνίζονται να καλύψουν τις βασικές τους ανάγκες – συμπεριλαμβανομένων οικογενειών, ατόμων με αναπηρίες και ατόμων με ιατρικά προβλήματα. Οι άνθρωποι μοιράζονται ότι η έλλειψη χρηματικής βοήθειας επηρεάζει κάθε πτυχή της ζωής τους, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης σε βασικά είδη πρώτης ανάγκης, όπως είδη υγιεινής και σερβιέτες, τα οποία δεν διανέμονται συστηματικά από την ελληνική κυβέρνηση στους/ις αιτούντες/σες άσυλο στις δομές. Η έλλειψη χρηματικής βοήθειας επηρεάζει επίσης την πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη, καθώς οι αιτούντες/σες άσυλο πρέπει να αγοράζουν μόνοι/ες τους τα φάρμακά τους και η μεταφορά από τις δομές φιλοξενίας στα νοσοκομεία δεν παρέχεται συστηματικά ή μόνο σε επείγουσες περιπτώσεις.

Στη Σάμο, η έλλειψη χρηματικού βοηθήματος επιδεινώνει τις ήδη εξευτελιστικές συνθήκες διαβίωσης (και απομόνωσης) στο Κλειστή Ελεγχόμενη Δομή (ΚΕΔ). Η “I Have Rights” λαμβάνει συνεχώς αναφορές από πελάτες για την ακατάλληλη και ανεπαρκή παροχή πόσιμου νερού και τροφίμων. Χωρίς χρηματική βοήθεια, είναι πιο δύσκολο για τα άτομα να αντισταθμίσουν την έλλειψη υλικής υποστήριξης που (δεν) παρέχεται από τις ελληνικές αρχές. Η κατάσταση αυτή επιδεινώνεται περαιτέρω από την απομακρυσμένη τοποθεσία της ΚΕΔ, σχεδόν 7 χιλιόμετρα από την πόλη του Βαθέος, όπου βρίσκονται βασικές υπηρεσίες και ΜΚΟ. Η έλλειψη οικονομικής υποστήριξης εμποδίζει τα άτομα να πληρώσουν το εισιτήριο του λεωφορείου για να έχουν πρόσβαση σε νομικές και άλλες βασικές υπηρεσίες και να καλύψουν τις βασικές τους ανάγκες.

Η διακοπή της χρηματικής βοήθειας επιτείνει τις συστημικές ελλείψεις στη λειτουργία των δομών φιλοξενίας στην Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένων των άθλιων συνθηκών διαβίωσης, της ετοιμόρροπης κατάστασης των κοντέινερ, της περιορισμένης πρόσβασης σε διερμηνεία και της πολιτικής απομόνωσης, σύμφωνα με την οποία οι δομές βρίσκονται μακριά από τα αστικά κέντρα και με περιορισμένες δυνατότητες εισόδου σε αυτές της κοινωνίας των πολιτών και άλλων ομάδων υποστήριξης.

Η έλλειψη χρηματικής βοήθειας είναι ιδιαίτερα έντονη στην ηπειρωτική χώρα, όπου οι άνθρωποι διαμένουν σε δομές για μεγάλα χρονικά διαστήματα, σε ορισμένες περιπτώσεις σε απομακρυσμένες εγκαταστάσεις, δεκάδες χιλιόμετρα μακριά από τις πόλεις, όπου μπορούν να έχουν πρόσβαση σε υποστήριξη.

Στην πραγματικότητα, οι αιτούντες/σες άσυλο αναγκάζονται να εργάζονται (ή να βασίζονται στην υποστήριξη της οικογένειας και των φίλων τους), ενώ περιμένουν τις αποφάσεις σχετικά με τις αιτήσεις ασύλου τους, καθώς διαφορετικά δεν μπορούν να επιβιώσουν στις δομές φιλοξενίας. Ωστόσο, εάν στη συνέχεια λάβουν θετική απόφαση για το αίτημα ασύλου τους, δεν θα είναι επιλέξιμοι/ες για πρόσβαση σε στήριξη στο πλαίσιο του προγράμματος ένταξης Helios+, διότι για να είναι επιλέξιμοι/ες να ενταχθούν στο Helios+, οι αναγνωρισμένοι/ες πρόσφυγες/ισσες πρέπει να βρίσκονται εκτός αγοράς εργασίας.

Μέχρι σήμερα, το ελληνικό Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου δεν έχει δημοσιεύσει καμία πληροφορία σχετικά με τη διακοπή της παροχής χρηματικού βοηθήματος, παρά τις δηλώσεις που εξέδωσαν ομάδες της κοινωνίας των πολιτών τον περασμένο Σεπτέμβριο. Ο λόγος για τη διακοπή αυτής της ζωτικής σημασίας υπηρεσίας παραμένει ασαφής.

Το πρόγραμμα παροχής χρηματικού βοηθήματος χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης της ΕΕ (AMIF) και έχει ως στόχο να επιτρέψει στην Ελλάδα να εκπληρώσει τη νομική της υποχρέωση να παρέχει υλικές συνθήκες υποδοχής στους/ις αιτούντες/σες άσυλο, οι οποίες δίνουν τη δυνατότητα στους ανθρώπους να αποκτήσουν ένα αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης.

Αιτήματα προς το ελληνικό κράτος:

  • Να επαναφέρει αμέσως τις πληρωμές του χρηματικού βοηθήματος στους/ις αιτούντες/σες άσυλο

  • Να διασφαλίσει ότι οι αιτούντες/σες θα λάβουν αναδρομικές πληρωμές

  • Να διασφαλίσει ότι οι πληρωμές χρηματικού βοηθήματος πραγματοποιούνται αμέσως μετά την καταγραφή της αίτησης ασύλου.

  • Στις περιπτώσεις που οι χρηματικές πληρωμές καθυστερούν και το άτομο έχει λάβει διεθνή προστασία, να διασφαλίσει ότι οι πληρωμές γίνονται αναδρομικά

  • Να διασφαλίσει ότι τα βασικά είδη διανέμονται συστηματικά στους/ις αιτούντες/ες άσυλο στις δομές φιλοξενίας, καλύπτοντας τις βασικές τους ανάγκες

  • Να αφαιρέσει την απαίτηση ανεργίας από τα κριτήρια επιλεξιμότητας του Helios+.

Αίτημα προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή:

  • Να αναλάβει δράση για να διασφαλίσει ότι η Ελλάδα διαχειρίζεται σωστά τα κονδύλια της ΕΕ που εκταμιεύονται με σκοπό την παροχή χρηματικού βοηθήματος, έτσι ώστε να διασφαλιστεί η τήρηση των νομικών της υποχρεώσεων και ότι οι άνθρωποι που ζητούν διεθνή προστασία λαμβάνουν την υποστήριξη που χρειάζονται για να καλύψουν τις βασικές τους ανάγκες.

SIGNATORIES:

Avocats Sans Frontières France
Changemakers Lab
CRIBS International
Equal Legal Aid
EmpowerVan
Fenix – Humanitarian Legal Aid
Greek Forum of Migrants
HIAS
I Have Rights
Inter Alia
InterEuropean Human Aid (IHA)
Legal Centre Lesvos
Mazí Housing
Mobile Info Team
Musikarama
Refugee Legal Support
Samos Volunteers
Second Tree